Kızılkaya Saklı Kiliseler

Kızılkaya Saklı Kiliseler

İlk yazımızı 2004 yılında yazmıştık. Ünye'ye 5 km. mesafede, tarihi Ünye Kalesi'nin karşısına düşen Kızılkaya'da keşfedilmemiş bir tarih zenginliği yatıyordu. İlk gördüğümüzde, iki mağarada bulunan freskler ayan beyan seçiliyordu. Sonraki ziyaretlerimizde üzülerek gördük ki, tahrip ediliyorlardı.

2006 yılında İstanbul Üniversitesi'nden değerli hocamız Prof. Dr. Mehmet Özsait bölgemizde yüzey araştırmaları yaparken burayı da inceledi, rapor tuttu. Sonuçlarını bir sonraki yıl yayınladı:

"Ünye’nin 5 km. kadar güneybatısında, Ordulular Mahallesi’nde bulunan Kızılkaya Kale’si (Resim: 8) ile Kızılkaya’nın farklı yükseltilerinde iki şapel bulunarak incelenmiştir. (Şapel I, 37 351300 doğu, 45 52209 kuzey; yükseklik264 m. ve Şapel II, 37 351286 doğu, 45 52171 kuzey; yükseklik 325 m. olarak GPS verileri alınmıştır). Kayalığın yüksek, ulaşımı güç ve tehlikeli olan sarp bir kesimine, doğal yapıdan yararlanılarak yapılan Şapel II bir rahip hücresi olmalıdır. Şapel I ve Şapel II’de tahrip edilmiş fresk kalıntılarına rastlanmıştır."

(T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları, Mayıs 2007, 25. Araştırma Sonuçları Toplantısı 2. Cilt)

****

Sonraki ziyaretlerimizde, Kızılkaya'daki tahribatı görünce korunmaya alınmasını ve mümkünse burada arkeolojik bir çalışma yapılmasını arzuladık. Çünkü Kayalık bölgenin üst kısımlarında Paleolitik Çağ'da insan barınağı olarak kullanılmaya müsait mağaralar ve kaya oyukları mevcuttu.

Bu amaçla kalktık Ünye Tarih Araştırma Grubu olarak Ordu İl Kültür Müdürlüğü'ne giderek baş vurduk. Bir süre sonra Ordu Müze Müdürlüğü Ünye'ye iki görevli göndererek başvurumuzu değerlendirdi.

Gelen görevlilere bir arkadaşımız mihmandarlık yaptı.

Görevliler mevcut durumu araştırırken fazla detaya inmemişlerdi.

Hatta ilerlemiş yaşına rağmen Kızılkaya'yı karış karış araştıran, saklı kiliselerin olduğu yere tırmanarak bizzat inceleyen Özsait hocamızın gösterdiği çabanın çok azını göstererek, araziyi arkadaşımızdan dinlemeyi tercih etmişlerdi.

Haliyle yazdıkları rapor, Kızılkaya'nın himayesini getirmedi.

O dönemde, konuyu Ünye Tarih Araştırma Grubu olarak detaylı biçimde işledik.

****

Haliyle, görevlilerin raporu bizim çabalarımızı boşa düşürdü.

Kızılkaya ile ilgili hiç bir tedbir alınmadı.

Son gördüğümüzde, sahipsiz belde açık tahriplere maruz kalmıştı.

Freskler tanınmayacak haldeydi.

Şapel olarak kullanılan mağaranın duvarına kocaman bir delik açılmış, öndeki su yalağı orta yerinden parçalanmış, kenardaki kaya mezarı benzeri bir oyuntu rastgele darbelerle kırılarak darma duman edilmişti.

****

Ünye Tarih Araştırma Grubu'nun çabaları bu konuda devam etti. Ünye Kent Konseyi'ni devreye sokarak Ünye Müze Evi'nde görevliyken ataması Ordu'ya çıkan arkeolog arkadaşla temasa geçildi.

Ünye Kızılkaya ile hemen karşısında bulunan Güzelkale Köyü Kabristanlığı  yeniden değerlendirilmeye alındı. Ünye Kalesi yakınında olan bu iki tarihi alana bu defa gereken önem verildi.

Güzelkale Köyü’ndeki 106 ada 9 parseldeki kabristanlık, içinde bulunan tarihi mezar taşlarının tarihi değer taşıması nedeniyle Kültür Varlıkları Koruma Bölge Kurulu’nun kararıyla 25.01.2019 tarih, 5949 sayılı kararı ile tescili yapıldı.

Kültür Varlıkları Koruma Bölge Kurulu, 21.02.2019 tarih ve 5987 kararı ile, Çatalpınar Mahallesi Kızılkaya Mevkisinde bulunan Saklı Kiliseler bölgesini tarihi önem arz eden alan olarak değerlendirdi, bu özelliği ile tesciline karar verdi.

Demek ki, değer ifade eden tarihi kalıntılar her ne kadar ihmal edilseler de. değerlerini fark edenler olabiliyor.

Zararın neresinden dönersek dönelim, doğru yapmış sayılırız.

27.03.2019. Ünyekent

http://www.unyekent.com/yazi/818-kizilkaya-sakli-kiliseler.html

Konuya ilişkin yıllar öncesine ait bir ÜTAG yazısı:
 https://www.academia.edu/11735571/Bir_Turizm_ve_Tarih_Alan%C4%B1_Olarak_%C3%9CNYE_KIZILKAYA_MEVK%C4%B0%C4%B0?email_work_card=thumbnail-desktop&fbclid=IwAR1MZke3-ok7iaMSLo-TxDTSj7HZSP5xkBVHvZpZaRlMdC-3vA4KONP3j74

Seçimler ve Gerçekler

Seçimler ve Gerçekler

Seçime sayılı günler kaldı.

Hala kör dövüşü, kuru  gürültü... 

Falanca mı filanca mı?

Şu parti mi, bu parti mi?

İdris mi, Hilmi mi?

Eskilerin deyimiyle zarf konuşuluyor, mazruf u merak eden yok!

("Mazruf" yani zarfın içindekiler.)

Ünye'nin sorunlarına ciddiyetle eğilen yok!

"Proje" gibi sözcükler arada bir geçse de, kimse oralı değil...

Ünye'nin sorunu çok, hangisinden başlasak?

Ünye Kültür Merkezi

Bu sütunlarda sıkça geçer konusu, biz yazmaktan bıktık. Kimsenin umurunda değil. İyi kötü bir kültür binamız vardı Ünye olarak, yıkıldı yerine AVM yapıldı.

Yenisi yapılacaktı Kapalı Pazar'ın yanına...

15 Temmuz "Şehitler Meydanı" adıyla, inşasına başlanan iş yerleri inşaatının hemen yanına yapılacaktı. Eski kültür binamızın adı her ne kadar "saray" olsa da, Ünye'mize yakışmayan bir binaydı. Yıkılmasına üzülmedik, nasılsa yenisi yapılacaktı. Projesi bile vardı, yeri hazırdı, geçtiğimiz eylül ayında yerel gazeteler manşetten haberi verdi:

"15 Temmuz Demokrasi Meydanı önüne yapılan Ünye Kültür Merkezi’nde inşaat çalışmalarına resmen başlandı. Yüklenici firma yer tesliminin ardından inşaat alanında zemin etüdüne başladı. İnşaat, zemin etüdünün tamamlanmasının ardından hafriyat çalışmalarıyla birlikte yapılacak. Bedeli 23 milyon lira."

Ardından söz konusu arsada iş makineleri hafriyata başladı, sevindik haliyle...

Şehrimiz kendine yakışır bir kültür merkezine kavuşacaktı nihayet!

Ünye Kültür Merkezi 2020'de tamamlanacaktı.

Önce tasarruf tedbirlerine takıldı.

Sonra inşaat arsasının 32 milyon TL'lik SGK borcuna karşılık alacaklılara devredildiğini duyduk.

Meğer proje yatmış, inşaat alanı haraç mezat elden çıkarılmış...

Aynı akıbet Ünye Halk Kütüphanesi için de söz konusu.

Bereket hali hazırda bir kütüphanemiz var, yerden hayli yüksek bir irtifada olsa da...

Sosyal Medyada Kültür Merkezi   

  

"Kimsenin umurunda değil" derken, elbet de seçim furyası dışında konuyu önemseyenler olduğunu biliyoruz. Eksik olmasınlar, Ünye halkı adına soruyorlar,  bize de paylaşmak kalıyor virgülüne dokunmadan:

1- Ünye'ye Kültür Merkezi yapılacak mı, yapılacaksa nereye yapılacak?

2- Ünye Belediyesi'nin elinde SGK borcuna karşılık verilecek başka bir yer yok muydu?

3- Borca karşılık verilen yerin yanında kültür sarayı için istimlak edilmeyi bekleyen bina iddia edildiği gibi başkan vekiline mi ait? Bu borç kapama işi o binayı kurtarmak için mi yapıldı?

4- 15 Temmuz Demokrasi Meydanı denilen AVM kırması meydanın ucundaki arsanın bir kısmı 32 Milyon TL ediyorsa otopark karşılığı verilen meydanın arazisi kaç para? Ünye halkının malıyken bu AVM meydanın inşaatından Ünye halkı kaç para zarar etti?

5- 15 Temmuz 2018'de bitecek denen meydan soruşturmaya dahil olduğu için mi bitirilemiyor?

6- Ulusal basının haberlerinde 23 milyon 452 bin lira + KDV bedelle ihale edildiği yazılıp çizilen bu kültür merkezinin bu şekilde durdurulabilmesi mümkün mü?

7- Bu haksız yağma ve talana dur diyecek bir vatan evladı yok mu?

Ünye Birlik

Bir zamanlar Ünye'de onlardan başkası yolcu alamazdı. "Efsane" denilen Ünye Birlik tarih oldu. Şimdi rakipsiz bir firma olarak, Ünye-Samsun arası yolcu taşımacılığını Ordu Birlik gerçekleştiriyor. Üstelik tam bir keyfiyetle...

Benim gibi günü birlik Samsun'a gitmek zorunda olanlar iyi bilir. Sabahın köründe kalkar, Meydan'a gidip beklersin. Bazen 40 dakikada gelen olmaz. Gelen olur, ayakta bile yer bulamazsın. Sözde o saatlerde 15 dakikada bir araç kaldırmaları gerekir. Akşam dönüşleri ayrı bir çile... O alanda "tekel" olmanın keyfiyeti!

Denetim yok, kural yok, disiplin yok.

Hizmette kalite yok.

Şikayet çok, ilgilenen bir merci yok!

(Ünye-Samsun arası 90 km. Ordu Birlik'te 18 TL.; Terme-Samsun arası 60 km. Terme Birlik'te 9 TL.; Ünye Terme arası 30 km. Ordu Birlik'te 8 TL.)

Kime yanacağız derdimizi...

Bizi bir duyan yok mu?

Ünyekent, 13.03.2019

http://www.unyekent.com/yazi/778-secimler-ve-gercekler.html