26 Mayıs 2021 Çarşamba

Kudüs, Gazze ve Filistin


 

Kudüs, Gazze ve Filistin

 

İsrail askerleri son saldırısında çoğu çocuk yüzlerce Filistinliyi katletti…

Bu kaçıncı saldırı, kaçıncı katliam!

Filistinlilerin geri dönüş ve bağımsızlık gibi ulusal hedefleri, son yıllarda amansız bir saldırıyla karşı karşıya bulunuyor.

Müslüman Arap dünyasının İsrail ile yakınlaşması ve “normalleşme” süreci, Filistinlilerin iç bölünmüşlüğü, uluslararası tarafların zayıf kalması ve ABD ile İsrail'in hukuk dışı yaklaşımları sonucu oluşan şartlar Filistin davasını zora sokuyor.

Filistin tarafında en ciddi yapılanma Hamas (İslami Direniş Hareketi) adı verilen örgüttür.  Filistin Ulusal Yönetimi'nde seçimle belirlenmiş, Filistin Parlamentosunda çoğunluğu elinde tutan Filistinli bu örgüt, paramiliter ve Sünni İslamcı bir siyasi parti olarak biliniyor...

İsrail’in saldırına karşılık, Hamas’ın da sivil yerleşim yerlerine saldırılar düzenlediği iddia ediliyor.

 

****

Filistin’deki duruma sadece Filistinliler tepki göstermiyor. Yahudi Cemaatinden ve İsrail vatandaşlarından da tepkiler var.

Örneğin Yosef Garfinkel, İsrail’den bir arkeolog.

Kudüs İbrani Üniversitesi’nde (The Hebrew University of Jerusalem) profesör, bir öğretim üyesi…

Yakın Doğu'da dans ve sanat sahnelerinin başlangıcı üzerinde yaptığı çalışmalarıyla tanınıyor.

Yani bildiğimiz bir bilim insanı.

İsrail vatandaşı olduğuna bakmayın.

Irk, milliyet, dini inanç ve her türlü ayrımcılıktan uzak...

Kendini bilime adamış bir bilim insanı.

Araştırmaları tüm dünyada kabul görüyor.

 

****

Bu bilim adamını biraz daha yakından tanıyalım.

Yosef (Yossi) Garfinkel, 1956'da İsrail'in Hayfa kentinde doğdu.

Kibbutz Sha'ar HaGolan'daki Yarmuk Kültürü Müzesinin küratörüdür. Garfinkel, dünyanın en eski köy topluluklarının kurulduğu ve tarımın başlangıcının gerçekleştiği dönem olan Yakın Doğu Prehistoryası üzerine uzmanlaşmıştır.

Gesher, Yiftahel, Neolithic Ashkelon, Sha'ar HaGolan, Tel'Ali ve Tel Tsaf olmak üzere pek çok yerde  Neolitik ve Kalkolitik kazılar yaptı.

Garfinkel, antik mimari, çiftçilik, su kaynakları, çömlekçilik, sanat, din ve dans üzerine 12 kitap ve 100'den fazla makalenin yazarıdır.

 

****

Garfinkel “Yakın Doğu'da Dans ve Sanat Sahnelerinin Başlangıcı” adlı çalışmasında şöyle diyor:

 

İnsanların en eski yaşam tarzına sahip olduğu tarihöncesinde tasvir edilen dans sahneleri, topluluğun tüm üyeleri arasında bir eşitlik ideolojisini ifade eder. Ancak bu durum değişti, belli bir aşamadan sonra topluluğun sosyal düzeninde farklılaşmalar meydana geldi. Artan tabakalaşma ile toplumlar farklı insan gruplarına ayrıldı. Bu süreçlerin sonucu, resmi krallık, aristokrasi, rahiplik ile devletler ortaya çıktı. Yazının icadı sonrası bürokrasi, ordu ve polis gibi sofistike dokümantasyon sistemi ortaya çıktı. Avcı-toplayıcı toplumlar dönemindeki eşitlikçi, anlayış terk edildi. Kentsel toplumların göreceli olarak farklı segmentler arasındaki statik ilişkiyi sürdüren aracı kurumları ortaya çıktı. Sosyal yapı bu çağda eşitlikçi konumunu terk ederek devlete doğru geliştirildi.

 

Bu savları ileri sürerken, Garfinkel bilindik sosyal teorilere dayanmıyor.

Savlarının kaynağı, tamamen kendi çalışmaları, öznel araştırmalarıdır.

Etnografik gözlemlerde bulunuyor.

Yakındoğu’nun tarihöncesine bakıyor.

Devlet öncesi toplumlarda dansın genellikle daire şeklinde yapıldığını tespit ediyor.

“Bu tür toplumlarda dans ‘çember’ biçiminde dizilerek oluşturulur,” diyor.

Topluluk düzeyi insanların dans ederken bulunduğu yerdeki dizilişiyle belli ediliyor. 

Aynı zamanda, aynı yerde ve aynı yönde hareket ediliyor.

Çember doğrudan topluluğu sembolize ediyor.

Dans tasvirlerinde ortaya çıkan bu semboller daire biçimindedir ve topluluğun tümünü ifade ediyor.

Böylece dans sahneleri, bir ideolojisinin dışa vurumu olarak topluluğun tüm üyeleri arasında eşitliği gösteriyor.

 

Garfinkel’e göre bu durum, toplumun gerçek erdemidir. Muazzam enerjinin bir araya gelmesidir. Birlik ve etnik kimliğin yaratılması için bir araçtır ve belki de Filistin’de özlemi duyulan toplumsal kaynaşmanın tek aracıdır.

 

 

26.05.2021, Ünyekent

http://www.unyekent.com/yazi/2401-kudus-gazze-ve-filistin-2.html