2023 Seçimleri
Seçimlere üç gün kaldı.
Üç gün sonra seçmenler sandığa gidecek ve ülkenin geleceği
belirlenecek.
Ya değişimden yana
kullanacaklar tercihlerini…
Yahut beş yıl önceki sonucu onaylayacak…[1]
Gidişten memnun olduğunu bildirecek.
Erdoğan’a “Evet!” diyecek.
****
Son dönemeçte liderler söylemlerini daha da sertleştirdi.
Sosyal medyada iktidarın yolsuzlukları sıralanıyor.
Meydanlar ateşli nutuklarla çalkalanıyor.
Özellikle Erdoğan’ın 07 Mayıs Pazar günü gerçekleştirdiği
“Büyük İstanbul Mitingi”, iktidarın yüreğine su serpti.[2]
Öte yandan aynı gün Erzurum’da güvenlik güçlerinin gözü
önünde, Ekrem İmamoğlu’nun seçim otobüsü taşlandı.
Trabzon’da CHP’lilere saldırıldı…
Akıllara bir kez daha kazındı:
Böyle sürüp gidemez, bu durum…
İlk turda sonuçlanmalı cumhurbaşkanı
seçimi!
****
Peki, tercihler nasıl…
Seçim anketleri ne söylüyor?
Son hafta anket sonuçları netleşmeye başladı.
Meydanlarda Erdoğan’ın
organizasyonu başarılı görünürken, anketlerde Kılıçdaroğlu daha önde görünüyor.
Örneğin…
MAK Danışmanlık'ın 26 Nisan - 4 Mayıs anketine göre Kemal Kılıçdaroğlu, cumhurbaşkanlığı
seçimini ilk turda 5,5 puan farkla kazanıyor.[3]
Muharrem İnce'nin oyu ise 1,7’de kalıyor.
MAK Danışmanlık'ın son anketine göre cumhurbaşkanı seçimi ilk turda bitiyor!
Sonuç
şöyle:
Kemal Kılıçdaroğlu: Yüzde 50,9
Tayyip Erdoğan: Yüzde 45,4
Sinan Oğan: Yüzde 2
Muharrem İnce: Yüzde 1,7
Son iki haftada Muharrem İnce’nin oyları düşerken, Sinan Oğan’ın
oylarında yükseliş görülüyor.
Avrasya Araştırma'nın anketine göre; AK Parti geçen aya göre
oy kaybı yaşarken CHP oylarını artırıyor. Memleket Parti'sinde düşüş sürerken
cumhurbaşkanlığı seçiminde Kılıçdaroğlu ilk turda yüzde 50'yi yakalıyor.
Bu şirkete göre, Cumhurbaşkanlığı
seçiminin ilk turda bitme ihtimali (hata payı dâhilinde olsa da) çok
yüksek.
Avrasya Araştırma'nın Cumhurbaşkanlığı
seçiminde tercihler şöyle:
Kılıçdaroğlu: Yüzde 50,9
Erdoğan: Yüzde 43,6
Sinan Oğan: Yüzde 3
Muharrem İnce: 2,5
(Son haftalarda Sinan Oğan yükselişte, Muharrem İnce düşüşte
görünüyor.)
Avrasya Araştırma şirketinin Meclis seçimleri anketinde de, 81 il 5600 kişilik son araştırmaya göre
çoğunluk muhalefette görünüyor.
Avrasya Araştırma'nın 81 ilde 27 Nisan - 5 Mayıs tarihleri
arasında 5.600 kişiyle yaptığı araştırmada oyların partilere göre dağılımı şöyle:
AK Parti: Yüzde 35,1; Şirketin bir önceki anketinde bu oran
yüzde 34,4'tür.
CHP: Yüzde 33; bir önceki ankette bu oran yüzde 33,3'tü.
Yeşil Sol Parti / HDP: 9,7; Şirketin bir önceki anketinde bu
oran yüzde 9,5'ti.
İYİ Parti: Yüzde 8,6; bir önceki ankete göre yüzde 9,2'ydi.
MHP: Yüzde 7,9; önceki ankette yüzde 6,8'di.
TİP: Yüzde 1,5; önceki ankette parti listede yoktu.
Memleket Partisi: 1,1; bir önceki ankette bu oran yüzde
3,6'ydı.
Yeniden Refah Partisi: 1,1; önceki ankette listede yok.
Zafer Partisi: 0,9
Ulaş Tol- TEAM Araştırma Genel Direktörü: Son bir aydır, eğilim
çizgisi muhalefet yönüne dönmüş durumda. Belirgin bir üstünlük olduğu
söylenemez ama olağandışı faktörler belirleyici olmazsa seçimi muhalefet
kazanacak görünüyor. Birinci tur gözetildiğinde, Kılıçdaroğlu Erdoğan’ın üç
puan kadar önünde... Bir ay önce gerisindeydi.
Osman Sert - Panorama TR Araştırma: En kısa yorum, birinci turda
seçimlerin bitmesi çok zor. Muharrem İnce ve Sinan Oğan’ın toplamda yüzde 5 ve
üzerinde oy almaları, aritmetik olarak seçimleri ister istemez ikinci tura bırakıyor.
Çünkü iki aday arasında ilk turda yüzde 5’in üzerinde bir fark
görünmüyor. Eğer 5 puan iki adaya giderse, kalandan yüzde 50’yi geçebilmeniz
için 5 puan fark atmanız gerek. Bu da pek mümkün değil.
Öte yandan zaten her iki adayın da, yani Erdoğan ve
Kılıçdaroğlu’nun yüzde 45 civarında bir oy tabanları var. Bu birkaç puan eksik
ya da yüksek olabilir.
Uzun lafın kısası Panorama TR’ye göre seçimler büyük ihtimalle
ikinci turda nihayetlenecek. Sonrası ise tümüyle bilinmezlerle dolu bir süreç…
Panorama TR’nin anketine göre Millet İttifakı'nın oluşturan
CHP ve İYİ Parti'nin toplam oy oranı yüzde 44,2. Bir önceki seçimde Millet
İttifakı yüzde 33,9 oy aldı. Ankete göre Millet İttifakı oylarını 10,3 puan
yükseltti.
SONAR'ın sahibi Hakan Bayrakçı'nın 14 Mayıs anketi ise Cumhurbaşkanlığı seçimini her halükârda ikinci tura bırakıyor.
Bayrakçı'nın 4 Mayıs tarihinde açıkladığı anket
sonuçlarına göre Erdoğan ilk turda %
48,8 oy alırken, Kılıçdaroğlu
%44,1’de kalıyor.
İnce % 3,6, Oğan % 3,5 oranında oy alıyor.
Bayrakçı'ya göre ikinci turda kararsızların oyu
orantısal olarak dağıtıldığında Erdoğan
% 52,1’le seçimin galibi oluyor.
Kılıçdaroğlu % 47,9’la kaybediyor.
****
Seçim anketlerinin algı yaratmaya yönelik, “yanlı” tutumları
göz önüne alındığında pek kıymetiharbiyesi olmadığı söylenebilir. Ancak bazı
araştırma-anket şirketlerinin geçmişteki tahminleri, seçim sonuçlarıyla neredeyse
bire bir örtüştüğü görülmüştür.
Her seçim olduğu gibi, bu seçimin de kaderini “kararsız” oylar belirleyecektir.
Belki de bunca çekişmenin nedeni, kararsız oyları elde etme
çabasıdır.
Her nasıl olursa olsun, huzur ve güvenlik içinde, dürüst bir
seçim olması dileğiyle.
[1] 24
Haziran 2018 tarihinde yapılan Türkiye cumhurbaşkanlığı seçimi önemli rejim
değişikliğine işaret ediyordu. 2017 referandumda kabul edilen anayasa
değişikliğine dayanan, parlamentoyu bypass eden yeni yönetim, “Başkanlık”
sistemi olarak değerlendiriliyor. “Tek adam” rejimine fırsat tanıyan bu seçimde
görevdeki Cumhurbaşkanı Recep Tayyip
Erdoğan‘ın cumhurbaşkanlığına bir kez daha aday olurken, Selahattin
Demirtaş ikinci defa aday oldu. Muharrem İnce, Meral Akşener, Temel
Karamollaoğlu ve Doğu Perinçek de seçimde cumhurbaşkanı adayı oldular. Seçimi ilk
turda %52,59’la oyların salt çoğunluğunu alan Erdoğan kazandı.
[2] Miting
meydanları her ne kadar başarı göstergesi olsa da, 2018 seçimlerinde CHP
cumhurbaşkanı adayı Muharrem İnce’nin kalabalık mitinglere rağmen % 30’larda
kaldığını buraya not düşelim.
[3]
Anketlerin ne derece gerçeği yansıttığı tartışılıyor. Örneğin iktidara yakın
duran anket şirketleri de durumu Erdoğan lehine değerlendirebiliyor.
